တံတားခ်စ္သူတို႔ႏွလံုးသား

ဒုတိယေျမာက္ေဆာင္းပါး
#ဓမၼရိပ္မဂၢဇင္း
#အ႐ွင္ဉာဏဝရ(ပါရမီ)
#တံတားခ်စ္သူတို႔ႏွလံုးသား
#သ႐ုပ္ေဖာ္ပံုေကာင္းေလးႏွင့္တြဲေပးေသာအယ္ဒီတာအဖြဲ႔ကိုေက်းဇူးတင္မိ

တံတားခ်စ္သူတို႕ ႏွလံုးသား

( ၁ )

ဘုရားအေလာင္းေမ်ာက္မင္းဟာ ဟိမႏၱာေတာၾကီးမွာ ေနစဥ္အခါက ---။ ေမ်ာက္မ်ားစြာကို ဦးေဆာင္ၿပီး ဂဂၤါျမစ္ကမ္းအနီးမွာရိွတဲ့ သရက္ပင္က အနံ႕အရသာႏွင့္ ျပည့္စံုလွတဲ့ သရက္သီးေတြကို စားေသာက္တတ္ပါတယ္။ တစ္ေန႕မွာေတာ့ ဗာရာဏသီျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ျဗဟၼဒတ္မင္းၾကီးဟာ စစ္သည္ေတြႏွင့္အတူ ဂဂၤါျမစ္ကို ဆန္တက္ၿပီး သရက္သီးေတြကို လာေရာက္သံုးေဆာင္ပါတယ္။ ညသန္းေခါင္ယံမွာေတာ့ ေမ်ာက္ေတြဟာ သရက္ပင္ေပၚကို တိတ္တိတ္ေလးတက္ၿပီး သရက္သီးေတြကို စားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္သည္ေတြ သိသြားၿပီး ေမ်ာက္ေတြကို ဝိုင္းထားလိုက္ၾကပါတယ္။ လက္နက္ေတြႏွင့္ဝိုင္းရံေနၾကတဲ့ စစ္သည္ေတြကို ေမ်ာက္ေတြျမင္ရတဲ့အခါ ေၾကာက္လန္႕တၾကား ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ေမ်ာက္မင္းကေတာ့ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္ႏွင့္ သူလုပ္ရမယ့္ အလုပ္ကို စိတ္ေအးေအးထားၿပီး စီစဥ္ေနပါတယ္။
ေမ်ာက္မင္းဟာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ခြန္အားၾကီးမားတာေၾကာင့္ သူတစ္ေကာင္ထဲအတြက္ဆို ဟိုဘက္ကမ္းႏွင့္ ဒီဘက္ကမ္း ခုန္းကူးၿပီး အလြယ္တကူ လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားေလာင္း ေမ်ာက္မင္းဟာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းပီပီ အမ်ိဳးအတြက္၊ အမ်ားအတြက္ အသက္စြန္႕ၿပီး ကယ္တင္ဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ သရက္ပင္ရဲ႕ အျမင့္ဆံုးအကိုင္း ကေန ဂဂၤါျမစ္တစ္ဖက္ကမ္းဆီ တအားကုန္ ခုန္လႊားလိုက္တာ ဟိုဘက္ကမ္းက ခ်ံဳပုတ္တစ္ခုေပၚကို က်သြားပါတယ္။ အဲဒီက ၾကိမ္ႏြယ္တစ္ေခ်ာင္းကို ျဖတ္ယူလိုက္ၿပီး ၾကိမ္ႏြယ္ရဲ႕ အစြန္းတစ္ဖက္ကို သစ္ပင္တစ္ပင္မွာခ်ည္လိုက္ပါတယ္။ အျခားအစြန္းတစ္ဖက္ကိုေတာ့ ခါးမွာပတ္ကာ သရက္ပင္ၾကီးဆီ ျပန္လည္ ခုန္လႊားလိုက္ပါတယ္။ ၾကိမ္ႏြယ္ဟာ နည္းနည္းတိုသြားတဲ့အတြက္ ေမ်ာက္မင္းဟာ သရက္ပင္ဆီ လြတ္လြတ္ကၽြတ္ကၽြတ္ မေရာက္ပဲ သရက္ကိုင္းစြန္းကို စြဲကိုင္ႏုိင္ရံု တန္းလန္းၾကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ၾကိမ္ႏြယ္ကို ခါးမွာပတ္ထားတဲ့ ေမ်ာက္မင္းဟာ သရက္ကိုင္းစြန္းကို ျမဲျမဲစြဲကိုင္ရင္း တံတားသဖြယ္ ျဖစ္ေနပါတယ္။
"ငါ့ကုိယ္ေပၚ နင္းျဖတ္သြားၾက။ ၾကိမ္ႏြယ္ေပၚေလွ်ာက္ၿပီး ဟုိဘက္ကမ္းကို ေရာက္ေအာင္ သြားၾက" လို႕ ေမ်ာက္မင္းက ေမ်ာက္အေပါင္းကို ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ေမ်ာက္ေတြဟာ ေမ်ာက္မင္းကို အရိုအေသျပဳၿပီးတဲ့အခါ ေမ်ာက္မင္းရဲ႕ ကိုယ္ေပၚကိုနင္းၿပီး ၾကိမ္ႏြယ္မွတစ္ဆင့္ ဟိုဖက္ကမ္းကို ကူးသြားၾကပါတယ္။ ေမ်ာက္ေပါင္းမ်ားစြာ နင္းေလ်ာက္သြားတဲ့ ဒဏ္ေၾကာင့္ ေမ်ာက္မင္းဟာ အလူးအလဲ အသည္းအသန္ ခံစားေနရေပမယ့္ သရက္ကိုင္းကို  လံုးဝမလႊတ္ပါဘူး။ လက္အံေသတဲ့အထိ စြဲစြဲျမဲျမဲ ဆုပ္ကိုင္ထားဆဲပါပဲ။
ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ အၿငိဳးအေတးထားတဲ့ အရွင္ေဒဝဒတ္ေလာင္း  ေမ်ာက္က ေမ်ာက္မင္းရဲ႕ ကို္ယ္ေပၚကို အျမင့္ဆံုး သရက္ကိုင္းေပၚကေန အရိွန္ျပင္းျပင္း ခုန္ဆင္းခ်ၿပီး ၾကိမ္ႏြယ္ေပၚကိုလည္း ျပင္းျပင္းနင္းသြားပါတယ္။ သည္းအူျပတ္ေလာက္ေအာင္ ႏွလံုးသားကြဲမတတ္ ျပင္းထန္စြာ ခံစားေနရမယ့္ ေမ်ာက္မင္းဟာ သရက္ကိုင္းကို မလြတ္ပါဘူး။ ခါးမွာခ်ည္ထားတဲ့ ႏြယ္ၾကိဳးကိုလည္း မျဖဳတ္မခ်ပါဘူး။ ေဒဝဒတ္ေလာင္းေမ်ာက္ ျမစ္ထဲက်ၿပီး ေသသြားမွာစိုးလို႕ပါ။
အလြန္ေမႊးပ်ံ႕သန္႕စင္တဲ့ ပန္းပြင့္ဟာ သူ႕ကို ပြတ္ေခ်ဖ်က္ဆီးေနသူကိုေတာင္မွပဲ အေမႊးရနံ႕ေတြ ေပးခဲ့ပါတယ္။ သစ္ပင္ၾကီးဟာ သူ႕ကို ခုတ္ျဖတ္ေနသူကိုေတာင္မွပဲ မလဲမခ်င္း သူတတ္ႏုိင္သမွ် ေအးရိပ္ကိုေတာ့ ေပးေနတာပါပဲ။ နံ႕သာတုံးဟာ သူ႕ကို မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးသူကိုေတာ္မွပဲ ျပာမျဖစ္မခ်င္း ေမြးရနံ႕ကို ေပးေနတာပါပဲ။ ဘုရားေလာင္း သူေတာ္ေကာင္းေတြဟာလည္း ကိုယ့္ကို ညွဉ္းဆဲသတ္ဖ်က္ေနသူကိုေတာင္မွပဲ ေသသည္အထိ ေမတၱာမပ်က္ဘဲ ေကာင္းက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလိုႏွင့္ တစ္ေကာင္တည္း တန္းလန္းက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ေမ်ာက္သားတံတားျဖစ္ေနတဲ့ ေမ်ာက္မင္းၾကီးကို ဗာရာဏသီမင္းၾကီးက အလြန္အင္မတန္ ေလးစားၾကည္ညိဳသြားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ျငမ္းဆင္ၿပီး ေမ်ာက္မင္းကို အသာအယာ ေပြ႕ယူလာဖို႕ မင္းၾကီးက စစ္သည္ေတြကို ခိုင္းေစလိုက္ ပါတယ္။ ေသလုေျမာပါးျဖစ္ေနတဲ့ ေမ်ာက္မင္းကို ေအာက္ခ်ေပးၿပီး နုညံ့တဲ့ အိပ္ရာထက္မွာ တင္ထားၿပီး ရွင္လိုရွင္ျငား ေဆးကုေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမ်ာက္မင္းဟာ အမ်ားအတြက္ အသက္စြန္႕လွဴရင္း ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။  (မဟာကပိဇာတက (ဇာ၊႒၊၃၊၃၄၉))

( ၂ )

တကယ္ေတာ့ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ပါရမီျဖည့္တယ္ဆိုတာ တံတားသဖြယ္ပါပဲ။ တံတားဟာ ကိုယ့္ေပၚကို ေက်ာ္ျဖတ္သူအားလံုးကို လိုရာခရီး အလြယ္တကူ ေရာက္ေစပါတယ္။ တံတားဟာ ခရီးလမ္းကို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕ေအာင္ လုပ္ေပးပါတယ္။  တံတားဟာ မိမိအေပၚကို တံေတြးေထြးသူ၊ အမိႈက္ပစ္သူကိုလည္း စိတ္မဆိုးပါဘူး။ တံတားဟာ ေဝးကြာေနတဲ့ခ်စ္သူေတြကို ေပါင္းကူးဆက္သြယ္ေပးပါတယ္။ လူမႈဆက္သြယ္ေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ စားဝတ္ေနေရး စတာေတြ အားလံုးအတြက္ တံတားဟာ သူတတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က ကူညီေပးပါတယ္။ တံတားဟာ ပရဟိတရဲ႕ သေကၤတ တစ္ခုပါပဲ။
" ဒီပင္ထံပါး တံတားအေန၊ ေရႊဗ်ာဒိတ္ပန္း ဆင္ျမန္းဆြတ္ေခြ် --- "
လြန္ခဲ့တဲ့ ကမၻာေပါင္း ေလးအေသခ်ၤႏွင့္တစ္သိန္း ထက္က ေဂါတမဘုရားေလာင္းလ်ာ သုေမဓာရေသ့ဟာ ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ေျခေတာ္ရင္းမွာ ဘုရားဆု ပန္ဆင္ခဲ့တုန္းကလည္း ကိုယ္ခႏၶာကို အလ်ားစင္းၿပီး တံတားခင္း လွဴခဲ့ပါတယ္။
ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ရဟႏၱာေလးသိန္း ရမၼာၿမိဳ႕တြင္း ဆြမ္းခံၾကြလာမယ့္လမ္းကို ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားေတြ ေပ်ာ္ပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ သုေမဓာရေသ့ဟာ ေကာင္းကင္ခရီးက လွည့္လည္ရင္း ဒီျမင္ကြင္းကို ေတြ႕ရၿပီး ေမးျမန္းလို႕ အေၾကာင္းစံုသိရတဲ့အခါ သူလည္း လမ္းကူျပင္မယ္ဆိုၿပီး တစ္ေနရာ ေတာင္းပါတယ္။ ၿမိဳ႕သားေတြ ကလည္း တန္ခိုးၾကီးတဲ့ရေသ့ဆိုၿပီး ရႊံ႕ညြန္ထူထပ္တဲ့ေနရာကို ေပးလိုက္ပါတယ္။ သုေမဓာရေသ့ဟာ လမ္းကို တန္ခိုးႏွင့္ျပင္ရင္ ခ်က္ခ်င္းၿပီးမွာျဖစ္ေပမယ့္ အားရေအာင္ ကုသိုလ္ယူခ်င္တာေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္ေျမထမ္း၊ လမ္းဖို႕ေန ပါတယ္။ လမ္းျပင္တာ ၿပီးခါနီးေလးမွာပဲ ဘုရားရွင္ၾကြလာပါတယ္။ အဲဒီအခါ ရႊံ႕ညြန္ေပၚကို ဘုရားရွင္ မနင္းရေအာင္ ခႏၶာကိုယ္ကို ဝပ္စင္းၿပီး တံတားအျဖစ္ လွဴလိုက္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္ႏွင့္ ရဟႏၱာေလးသိန္းတို႕ဟာ တံတားအျဖစ္ လွဴထားတဲ့ သုေမဓာရေသ့ေပၚကို နင္းေလ်ာက္သြားရင္ ရေသ့ေသသြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားၾကီးလွတဲ့ သဒၶါတရားႏွင့္ အသက္စြန္႕ၿပီး လွဴဒါန္းတာပါ။ အဲဒါကို ျမင္ရတဲ့ သုမိတၱာအမ်ိဳးသမီးေလး (ယေသာဓရာေလာင္းလ်ာ) ဟာ သူယူလာတဲ့ ၾကာပန္းရွစ္ခိုင္ထဲက သံုးခိုင္ကို ကိုယ္တိုင္ပူေဇာ္ဖို႕ခ်န္ၿပီး၊ ငါးခိုင္ကို ရေသ့ေလး ဘုရားပူေဇာ္ႏုိင္ဖို႕ အတြက္ ေပးလိုက္ပါတယ္။ သုေမဓာရေသ့ဟာ ၾကာပန္းငါးခိုင္ကို ကိုင္ရင္း ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားကို ဝပ္စင္းပူေဇာ္ေန ပါတယ္။
ခႏၶာကိုယ္ကို အလ်ားစင္း တံတားခင္းရင္း "ငါ့မွာ သတၱဝါေတြကို ကယ္တင္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရိွပါလ်က္နဲ႕ တစ္ကိုယ္တည္း အလြတ္ရုန္းသြားဖို႕ မသင့္ဘူး။ ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားလို သမၼာသမၺဳဒၶဘုရားတစ္ဆူ ျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ့မယ္။ ငါၿငိမ္းေအးခ်မ္းသာသလို သတၱဝါေတြ ၿငိမ္းေအးခ်မ္းသာေစရမယ္။ ငါဟာ သံသရာ ေရျပင္က်ယ္ကို ကူးေျမာက္ၿပီး တစ္ဖက္ကမ္းေရာက္သလို သတၱဝါေတြလည္း ကူးေျမာက္ေစရမယ္။" စသျဖင့္ ၾကံစည္ရင္း အဓိ႒ာန္လိုက္ပါတယ္။
ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားဟာ သုေမဓာရေသ့ရဲ႕ ဦးေခါင္းရင္းမွာ ရပ္ၿပီး "ခႏၶာကိုယ္ကို အလ်ားခင္း တံတားစင္း ၿပီး အသက္စြန္႕လွဴဒါန္းတဲ့ ဒီရေသ့ဟာ ေနာင္အခါ ငါဘုရားကဲ့သို႕ ဘုရားတစ္ဆူ ျဖစ္လိမ့္မယ္" လို႕ ဗ်ာဒိတ္စကား မိန္႕ၾကားေတာ္မူၿပီး ရေသ့ေပၚက မၾကြဘဲ ရေသ့ေဘးက ၾကြခဲ့ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ လမ္းတံတားဟာ ပရဟိတရဲ႕ သေကၤတ၊ ပါရမီရဲ႕ သေကၤတ၊ မဂၢင္ရွစ္ပါးရဲ႕ သေကၤတလို႕ ဆိုလို႕ရပါတယ္။ လမ္းတံတားအေၾကာင္းေတြးတဲ့အခါ ေဝေနယ်သတၱဝါေတြကို ၿငိမ္းေအးရာနိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ဟိုဘက္ကမ္း ကိုေရာက္ေအာင္ တံတားခင္း လမ္းျပခဲ့တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားကို သတိရမိပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ညႊန္ျပေတာ္မူတဲ့ မဂၢင္ဆိုတဲ့ လမ္းတံတားကို ေလွ်ာက္လွမ္းရင္ နိဗၺာန္ကိုေရာက္ႏုိင္မွာပါ။
သုေမဓာရေသ့ဘဝမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ႏွင့္ သံဃာေတာ္ေတြအတြက္ ခႏၶာကိုယ္အလ်ားစင္း တံတားခင္းလွဴ သလို မဟာကပိဇာတ္မွာ ေမ်ာက္မင္းဟာ အမ်ားအတြက္ ခႏၶာကိုယ္ကို တံတားထိုးလွဴပစ္တဲ့ ဘဝမ်ိဳးေတြလည္း မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရိွပါတယ္။ တံတားေတြကို ျမင္တဲ့အခါ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ျဖည့္က်င့္ခဲ့တဲ့ ပါရမီေတာ္ေတြႏွင့္ ဘုရားရွင္ညႊန္ၾကားထားတဲ့ မဂၢင္လမ္းစဥ္ကို သတိရလိုက္ပါ။
လမ္း တံတားႏွင့္တြဲၿပီး ျမင္ေယာင္မိတာ ကေတာ့ ျငမ္း ပါ။  တံတားကေတာ့ အလ်ားလိုက္ေပါ့။ ျငမ္းကေတာ့ ေဒါင္လိုက္ပါ။ လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီးရဲ႕ "သံုးလူ႕ရွင္ပင္္" ဗုဒၶဝင္ဘုရားရိွခိုးမွာ ၿငမ္း ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးကို ထည့္သံုးထားပါတယ္။ ဖြားေတာ္မူပံုကို ဖြဲ႕ဆိုတဲ့အခါမွာ "နတ္လူ ေအာင္ၿမိဳ႕ လမ္းပါကို" တဲ့။ ေတာထြက္ေတာ္မူပံု မွာေတာ့ "စံုျမိဳင္ပင္ရိပ္ ခန္းမွာကို" တဲ့။ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူပံုမွာေတာ့ "သံုးေဖာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" တဲ့။ ဓမၼစၾကာေဟာေတာ္မူပံုကို "တရားနတ္စည္ ရြမ္းတယ္ကို" လို႕ ဖြဲ႕ဆိုထားပါတယ္။
ဆရာၾကီး ဦးသုခကေတာ့ လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီးသံုးႏႈန္းဖြဲ႕ဆိုတဲ့ "ျငမ္း" ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးကို  "စကားတစ္လံုး ဂုဏ္မဆံုး" တဲ့။ ၿငမ္း ဆိုတာ အထက္ကိုတက္ၿပီး ျပဳျပင္မြမ္းမံတည္ေဆာက္ဖို႕ထားတဲ့ ေလွကားအၾကီးစားတစ္မ်ိဳးပါ။ သံုးေဖာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို - "ျဗဟၼာနတ္လူ သံုးဘံုသူတို႕ရဲ႕ တည္ရာမွီရာ အားကိုးရာ ျငမ္းၾကီးပမာ ဘုရားအျဖစ္သို႕ ေရာက္ေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူတာဟာ သံုးေလာကသားေတြ စိတ္ဓာတ္ျမင့္ျမတ္ အထက္တန္းက်ၿပီး မိမိကိုယ္မိမိျပဳျပင္တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႕၊ သုဂတိဘံုကို တက္လွမ္းႏုိင္ဖို႕၊ ဘံုဘဝေတြ ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္ကို တက္လွမ္းႏုိင္ဖို႕ အလြန္အားထားရတဲ့ အႏိႈင္းမဲ့ ၿငမ္းၾကီးသဖြယ္ ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္" လို႕ ဆိုလိုပါတယ္။ ျငမ္း ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးက မဟာကရုဏာေတာ္ၾကီးကို ညႊန္းဆို လိုက္တာပါ။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ဟာ သတၱဝါေတြ နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႕ ထမ္းတင္လို႕ ရမယ္ဆိုရင္ ထမ္းတင္ေပး လိုက္ခ်င္တဲ့ ၾကီးမားလွတဲ့ သနားကရုဏာႏွင့္ ပါရမီျဖည့္ခဲ့ပံုကို လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီးက ျငမ္း ဆိုတဲ့ စကားလံုးေလးႏွင့္ ထင္းထင္းျမင္ေအာင္ သံုးႏႈန္းလိုက္တာပါ။ ဘုရားဆုပန္ ဗ်ာဒိတ္ခံစဥ္က ခႏၶာကိုယ္ကို အလ်ားခင္း တံတားစင္းၿပီး လွဴခဲ့တဲ့ပံုရိပ္ဟာ "သံုးေဖာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" ဆိုတာ ေဖာ္ျပေနသလိုပါပဲ။

( ၃ )

ဦးဇင္းတို႕ တကၠသိုလ္ဝင္တန္းအဂၤလိပ္စာမွာ ပထမဆံုးသင္ရတဲ့ ကဗ်ာက "BRIDGES" တံတားမ်ား တဲ့။
I like a bridge – Any kind of bridge at all.
A great steel bridge with towers stiff and tall;
An old covered bridge that spans a waterfall;
A hewn-stone bridge with its rugged floor and wall;
A railroad bridge where freight trains slowly crawl;
A wooden bridge, a cement bridge, whether big or small;
Yes, I like abridge – any kind of bridge at all.
(James S. Tippett)
ကၽြန္ုပ္ဟာ တံတားအမ်ိဳးအစားအားလံုးကို နွစ္သက္ပါတယ္။
ခိုင္ခံ့ျမင့္မား ေမွ်ာ္စင္မ်ားပါတဲ့ သံမဏိတံတားၾကီးကိုလည္း ႏွစ္သက္ပါတယ္။
ေရတံခြန္ကိုျဖတ္သန္းဆက္သြယ္ထား အမိုးႏွင့္တံတားအိုကိုလည္း ႏွစ္သက္ပါတယ္။
ထုဆစ္ေက်ာက္တံုးမ်ားႏွင့္ မညီမညာ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ တံတားကိုလည္း ႏွစ္သက္ပါတယ္။
ကုန္စည္ရထား တေရြ႕ေရြ႕သြားတဲ့ မီးရထားလမ္းတံတားကိုလည္း ႏွစ္သက္ပါတယ္။
သစ္သားတံတားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကြန္ကရစ္တံတားပဲျဖစ္ျဖစ္၊
ၾကီးၾကီးငယ္ငယ္ တံတားအသြယ္သြယ္၊ အားလံုးကို ကၽြန္ုပ္ ႏွစ္သက္ပါတယ္။
(ဂ်ိမ္းအက္စ္တိပတ္)
ကဗ်ာဆရာက တံတားအားလံုးကို ႏွစ္သက္ပါတယ္တဲ့။ တံတားဟာ အခက္အခဲႏွင့္ ေဘးအႏၱရာယ္ အသြယ္သြယ္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႕ အကူအညီေပးရင္း အမ်ားအက်ိဳးကို သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ပဲ ကဗ်ာဆရာက တံတားအားလံုးကို ခ်စ္တာျဖစ္မွာပါ။
ဒီကဗ်ာအရ ဦးဇင္းေတြးေတာ ခံစားမိတာေလးကို ေျပာပါရေစ။  ကိုယ္က အမ်ားအက်ိဳးကို ၾကီးက်ယ္ ျမင့္မားစြာ ေဆာက္ရြက္ေပးႏုိင္ရင္ A great steel bridge ဧရာမသံမဏိတံတားၾကီး ေပါ့။  သံမဏိတံတားၾကီးက ၾကီးမားခိုင္ခံ့ၿပီး ျမင့္မားတဲ့ ေမွ်ာ္စင္ေတြလည္းပါ ပါတယ္။
ခ်စ္ခင္သူေတြ ခြဲခြာေနရသူေတြကို ေပါင္းကူးခ်ိတ္ဆက္ သင့္ျမတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္သူကေတာ့ bridge that spans a waterfall ေရတံခြန္ကိုျဖတ္သန္းဆက္သြယ္ထားတဲ့ တံတားႏွင့္ တူပါတယ္။ ျမစ္ေတြ ေခ်ာင္းေတြ ျခားေနၿပီး တံတားမရိွလို႕ ဒီဘက္ကမ္းက တစ္ေယာက္ငိုတဲ့ မ်က္ရည္က ဟိုဘက္ကမ္းက တစ္ေယာက္က်တဲ့ မ်က္ရည္ႏွင့္ ဒီျမစ္ေခ်ာင္းထဲမွာပဲ ေပါင္းစည္းသြားပါေစလို႕ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္ ဆိုလားပဲ။ ၾကားဖူးတာပါ။ တကယ္လို႕ တံတားရိွမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ငိုစရာမလိုေတာ့ဘူးေပါ့။ တံတားပၚျဖတ္ၿပီး သြားေတြ႕လုိက္ရံုပါပဲ။ ေရတံခြန္ေနာက္ခံႏွင့္ တံတားအလယ္မွာ ခ်စ္သူေတြ ဆံုေတြ႕တဲ့ရပံုရိပ္ဟာ ေတာ္ေတာ္ကဗ်ာဆန္ေနမွာပါ။
ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ဘဝေပမယ့္ ေလာကအက်ိဳးကို သူ႕နည္းသူ႕ဟန္ႏွင့္ သယ္ပိုးေနသူကေတာ့ hewn-stone bridge ေက်ာက္တံုးတံတား ပါ။ ေက်ာ္တံုးေတြကို ထုဆစ္ထားၿပီး တံတားခင္းထားတဲ့အခါ အခင္းႏွင့္နံရံေတြဟာ မညီမညာျဖစ္ေနပါတယ္။ မညီမညာျဖစ္ေနေပမယ့္ အမ်ားအက်ိဳး ထမ္းပိုးတဲ့တံတား၊ ၾကမ္းတမ္းေပမယ့္ ခိုင္မာတဲ့ ေက်ာက္တံုးတံတားရဲ႕ ႏွလံုးသားကို ျမင္ေယာင္ၾကည့္ပါဦး။
ေလာကအက်ိဳးကို တေရြ႕ေရြ႕ ႏွင့္ ပံုမွန္ေရရွည္ေဆာင္ရြက္ေနသူကေတာ့ railroad bridge မီးရထားလမ္းတံတား ႏွင့္တူပါတယ္။ သစ္သားတံတားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကြန္ကရစ္တံတားပဲျဖစ္ျဖစ္ တံတားဟာ လမ္းခရီးကို အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေအာင္ ကူညီေပးပါတယ္။ ကိုယ္က ဆင္းရဲသည္ျဖစ္ေစ၊ ခ်မ္းသာသည္ျဖစ္ေစ ပရဟိတလုပ္ေနရင္ "တံတားလိုလူ ျမင့္ျမတ္သူ" ပါပဲ။
ေလာကအတြက္ ကိုယ့္ရဲ႕ေဆာင္ရြက္သယ္ပိုးႏုိင္စြမ္းဟာ ဧရာမသံမဏိတံတားၾကီးႏွင္ တူပါသလား၊ အမိုးပါတဲ့တံတားလား၊ ေက်ာက္တံုးတံတားလား၊ မီရထားတံတားလား၊ ကြန္ကရစ္တံတားလား၊ ဘယ္လိုတံတားမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သစ္သားတံတားေလးပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလာကအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္သယ္ပိုးႏုိင္တာျဖစ္လို႕ ဂုဏ္ရိွတာပါပဲ။ သံမဏိတံတားက ဂုဏ္ၾကီးတယ္၊ သစ္သားတံတားက ဂုဏ္ငယ္တယ္လို႕ ေျပာခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူးေနာ္။ သူ႕ေနရာႏွင့္သူ၊ သူ႕အလွႏွင့္သူ၊ သူ႕အေရးပါမႈႏွင့္သူ ပါပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကဗ်ာဆရာဟာ ဘယ္တံတားပဲျဖစ္ျဖစ္ တံတားအားလံုးကို ခ်စ္တာေနမွာပါ။

( ၄ )

"ဥယ်ာဥ္, သစ္ပင္၊ ေရအိုးစင္နွင့္ ၊  ထို႔ျပင္ေရတြင္း၊ ခင္းသည့္တံတား၊ ေက်ာင္းကားတစ္ခု၊ ေျခာက္စုဒါန ၊ စိုက္ပ်ိဳးရ၍ ၊ ေန႕ေန႕ညည၊ ေအာက္ေမ့မိက၊ ကုသလမ်ားစြာ၊ ပြားသည္သာ" တဲ့။ ထာဝရပုည (၆)မ်ိဳးမွာလည္း လမ္းတံတားအလွဴ ပါဝင္ပါတယ္။ လမ္းတံတား ျပဳျပင္တည္ေဆာက္လွဴဒါန္းတာဟာ သတိရတုိင္း ေန႕ေရာညပါ အျမဲတမ္း ကုသိုလ္တိုးပြားရွင္သန္ေစတဲ့ အလွဴတစ္မ်ိဳးပါ။ (သဂါထာဝဂၢသံယုတ္၊ ဝနေရာပသုတ္)
သိၾကားမင္းၾကီး ဦးမာဃ လူ႕ဘဝျဖစ္စဥ္က ျပဳခဲ့တဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ၊ ပရဟိတအလုပ္ေတြထဲမွာ လမ္းတံတား ျပဳျပင္တည္ေဆာက္တာလည္းပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လမ္းတံတား လွဴတာ၊ ျပဳျပင္တာဟာလည္း လုပ္သင့္ကဲ့ ကုသိုလ္ပါပဲ။ လမ္းတံတားလည္းလွဴ၊ လမ္းတံတားလို ျမင့္ျမတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးလည္းထားေပါ့။
တံတားဆိုတာ ေဝးကြာေနသူေတြကို ေပါင္းစည္းေပးတဲ့အရာတစ္ခုပါပဲ။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ဟာ ဘဝမ်ားစြာ ေရွးေရွးအခါက ေဝးကြာေနတဲ့ ေဆြမ်ိဳး၊ မိတ္ေဆြေတြကို ေပါင္းဆံုႏုိင္ေအာင္ တံတားသဖြယ္ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြာဟေနသူေတြၾကားမွာ ေမတၱာတရားဆိုတဲ့ တံတားထိုးေပးလိုက္ၿပီး ေပါင္းစည္းညီညြတ္ ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေကာင္းမႈေၾကာင့္ အအိမ္ျဖင့္ဖံုးထားအပ္တဲ့ ေယာက္်ားျမတ္ အဂၤါဇာတ္ရိွၿပီး အက်ိဳးဆက္အေနႏွင့္ ေထာင္ေသာင္းမကတဲ့ သားတပည့္မ်ားစြာ ျခံရံေနပါတယ္။ (ဒီဃနိကာယ္၊ ပါထိကဝဂ္၊ လကၡဏသုတ္)
တကယ္ေတာ့ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ဆုပန္စဥ္ကလည္း အလ်ားစင္း တံတားခင္းလွဴခဲ့သလို၊ မေရမတြက္ႏုိင္တဲ့ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာမွာ အေသြးအသားအသက္ကို စြန္႕လႊတ္ၿပီး တံတားသဖြယ္၊ ျငမ္းသဖြယ္ ပါရမီျဖည့္တာကလည္း သံသရာဆိုတဲ့ ဒီဘက္ကမ္းကေန ၿငိမ္းေအးရာ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ဟိုဘက္ကမ္းဆီကို သတၱဝါမ်ားစြာ သြားေရာက္ႏုိင္ဖို႕ ျဖည့္ခဲ့တာပါ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ခင္းေပးတဲ့၊ ညႊန္ျပတဲ့ မဂၢင္(၈)ပါးဆိုတဲ့ လမ္းတံတားသာမရိွရင္ ဟုိဘက္ကမ္းကို ဘယ္လိုမွ မေရာက္ႏုိင္ပါဘူး။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ အပင္ပန္းခံၿပီး ေမတၱာကရုဏာဉာဏ္ပညာႏွင့္ လမ္းတံတားကို ခင္းေပးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ညႊန္ျပခဲ့ၿပီး ပါၿပီ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ တာဝန္ၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီလမ္းတံတားကို ေလွ်ာက္လွမ္းဖို႕ကေတာ့ ကိုယ့္တာဝန္ပါပဲ။ ကိုယ့္တာဝန္က အဲဒီ လမ္းတံတားေပၚမွာ ေလွ်ာက္လွမ္းရံုေလးပါ။ ရဲရဲဝံ့ဝံ့သာ ေလွ်ာက္လွမ္းလုိက္ပါ။ ဟိုဘက္ကမ္းက ၿငိမ္းခ်မ္းပါတယ္။

အရွင္ဉာဏဝရ(ပါရမီ)

စာညႊန္း
၁။ ဇာတ္ေတာ္ငါးရာ့ငါးဆယ္ - မာဏဝ
၂။ ဝိစိၾတဝႏၵနာဘုရားရိွခိုး၊ သိႆေကာဝါဒစကားပံုႏွင့္ၾသဝါဒကထာ - ေရႊက်င္ဆရာေတာ္ၾကီး
၃။ မဟာဗုဒၶဝင္ (ပထမတြဲ၊ ပဥၥမတြဲ) - မင္းကြန္းဆရာေတာ္ၾကီး
၄။ သံုးပံုတံခ်ဴက်မ္း
၅။ ဟိုဘက္ကမ္းက ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္ - ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ၾကီး
၆။ သုတ ရသ ဓမၼစာစံု - သုခ
၇။ Paraphrasing (ဆယ္တန္းအဂၤလိပ္ကဗ်ာ စကားေျပျပန္ဆိုမႈ) - စာသင္သန္႕စင္

(မွတ္ခ်က္။ ။ လယ္တီဆရာေတာ္ၾကီး၏ ဂမၻီရကဗ်ာက်မ္းတြင္ "သံုးေဘာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" ဟုပါရိွသည္။ တိပိဋကဓရမင္းကြန္းဆရာေတာ္ၾကီး၏ မဟာဗုဒၶဝင္ပဥၥမတြဲတြင္လည္း "သံုးေဘာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" ဟုပါရိွသည္။ ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ၊ ရေဝထြန္း၊ ဦးေအာင္မြန္(ျမတ္ဆုမြန္) သံုးဦးေပါင္းေရးေသာ သံုးလူ႕ရွင္ပင္-ခုႏွစ္ေန႕ဗုဒၶဝင္လကၤာအေျဖ စာအုပ္တြင္လည္း "သံုးေဖာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" ဟုပါရိွသည္။ စာအုပ္အခ်ိဳ႕ ၌ သံုးေဖာ္လူတို႕ ၿငိမ္းပါကို ဟု ပံုႏိွပ္ၾကသည္။  ပဋိသေႏၶယူခန္းတြင္ "နတ္လူၿငိမ္းဖို႕ ကိန္းပါကို" ဟုပါၿပီးျဖစ္သည္။ ေတာထြက္ခန္းမွ ဓမၼစၾကာေဟာေတာ္မူခန္းအထိ "လမ္းမွာကို၊ ခန္းမွာကို၊ ျငမ္းပါကို၊ ရြမ္းတယ္ကို" ဟု အခ်စာပိုဒ္မ်ားအရလည္း "သံုးေဖာ္လူတို႕ ျငမ္းပါကို" သာ အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ စာမူရႈပ္ေထြးေလးလံသြားမည္စိုးသျဖင့္ ေအာက္ေျခမွတ္စု အျဖစ္သာ ေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။)

မွ/-
အရွင္ဉာဏဝရ (ပါရမီ)
17.7.17

ဓမၼရိပ္မဂၢဇင္း ၊ ႏိုဝင္ဘာလ ၂၀၁၇ တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။