ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ဆင္ျခင္စဥ္းစား
ရြတ္ဆိုပြားမ်ားသူမွာ ႏွစ္သက္၀မ္းေျမာက္ျခင္း ပီတိတရားေတြ
တဖြားဖြားျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ အဲဒီဂုဏ္ေတာ္ပီတိဟာ ဇမၺဴဒိပ္တစ္ကၽြန္းလံုးကိုအစိုးရတဲ့
စၾက၀ေတးမင္းျဖစ္ရျခင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ မႏိႈင္းယွဥ္သာေအာင္ ျမင့္ျမတ္လွပါတယ္။
(သီလကၡႏၶ၀ဂ္ အ႒ကထာ၊၅၆)
ကႆပဘုရားရွင္ လက္ထက္က သ၀ဏ္လႊာ
ဗုေဒၶါ ေလာေက သမုပၸေႏၷာ၊ ဟိတာယ သဗၺပါဏိနံ။
ဓေမၼာ ေလာေက သမုပၸေႏၷာ၊ သုခါယ သဗၺပါဏိနံ။
သံေဃာ ေလာေက သမုပၸေႏၷာ၊ ပုညေကၡတံ အႏုတၱရံ။
ဘုရားရတနာဟာ သတၱ၀ါအားလံုးရဲ႕ ေကာင္းက်ိဳးစီးပြားအတြက္
ေလာကႀကီးမွာ ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္လာခဲ့ပါၿပီ။ တရားရတနာဟာ သတၱ၀ါအားလံုးတို႕ လူ၊ နတ္၊
နိဗၺာန္ သံုးတန္ေသာခ်မ္းသာကို ရဖို႕အတြက္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါၿပီ ေကာင္းမႈမ်ိဳးေစ့ကို
စုိက္ပ်ိဳးရာ အတုမရိွလယ္ယာေျမေကာင္းသဖြယ္ျဖစ္တဲ့ သံဃာရတနာကိုလည္း ၾကည္ညိဳပါဦး။
ဧ၀ံ အစိႏိၱယာ ဗုဒၶါ၊ ဗုဒၶဓမၼာ အစိႏိ ၱယာ။
အစိႏိ ၱေယ ပသႏၷာနံ၊ ၀ိပါေကာ ေဟာတိ အစိႏိ ၱေယာ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြဟာ ၾကံစည္လို႕မကုန္ႏုိင္။
မၾကံစည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ၾကီးက်ယ္မ်ားျပားလွပါတယ္။ ဘုရားရွင္ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့
တရားေတာ္ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြဟာလည္း မၾကံစည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ပါပဲ။
မၾကံစည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္တဲ့အရာကို
ၾကည္ညိဳဆည္းကပ္ျမတ္ႏုိးသူအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေတြဟာလည္း
မၾကံစည္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ပါပဲ။
(ဗုဒၶအပဒါန္ ပါဠိေတာ္)
ခရီးေဖာ္(ဓမၼာစရိယ ဦးေဌးလိႈင္)
ခရီးေဖာ္(ဓမၼာစရိယ ဦးေဌးလိႈင္)
ေလာကႀကီးမွာ “ဗုဒၶဘုရား---ဗုဒၶဘုရား”ဆိုတဲ့ အသံကိုၾကားရဖို႕ေတာင္ အလြန္အင္မတန္မွ ခက္ခဲလွပါတယ္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္ျဖစ္ဖို႕ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္ေလာက္မ်ား ခက္ခဲလုိက္မလဲ။
မေျပာျပႏုိင္ေအာင္ပါပဲ။
ေလာကီခ်မ္းသာ၊ ေလာကုတၱရာခ်မ္းသာ အက်ိဳးစီးပြားအျဖာျဖာ ရရာ၊
ရေၾကာင္း နည္းေကာင္းလမ္းမွန္ေတြကို ညႊန္ၾကားျပသၿပီး ခ်မ္းသာသုခ အ၀၀ကို
ရြက္ေဆာင္ေပးေတာ္မူတတ္ေသာ၊
လူနတ္ျဗဟၼာတို႕ ပူေဇာ္ျမတ္ႏုိးအပ္ေသာ၊
အလွဴေကာင္း အလွဴမွန္ဟူသမွ်ကို ခံယူေတာ္မူထုိက္ေသာ၊
ဖူးျမင္ဆည္းကပ္သူတုိ႕ကို ေၾကာက္ရြ႕ံျခင္းေဘးရန္မွ
ဖယ္ရွားေပးေတာ္မူတတ္ေသာ၊
ဖူးျမင္ဆည္းကပ္သူတုိ႕ သႏၱာန္မွာ စိတ္ၾကည္ႏူး၀မ္းေျမာက္မႈ၊
အသိဉာဏ္ရရိွမႈ စတဲ့ ကုသိုလ္ပန္း၊ ပီတီပန္းတုိ႕ကို ပြင့္လန္းတိုးပြားေစတတ္ေသာ၊
ကိုယ္ေတာ္အား (၁၀)ပါး၊ ဉာဏ္ေတာ္အား (၁၀)ပါးႏွင့္လည္း ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ၊
အတုမရိွေသာ သီလဂုဏ္၊ သမာဓိဂုဏ္၊ ပညာဂုဏ္တို႕ျဖင့္လည္း
ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ
ထုိ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားအား ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာခ်မ္းသာသုခအ၀၀ကို
လိုလားၾကကုန္ေသာ ပညာရိွသူေတာ္ေကာင္းတို႕သည္ အျမဲမျပတ္ ခပ္သိမ္းေသာအခ်ိန္ကာလတုိ႕၌
ၾကည္ညိဳျမတ္ႏုိး ရိွခိုးဦးညြတ္ႏုိင္ၾကပါေစကုန္သတည္း။
(မဟာနမကၠာရာ-၂၆)
(ဖားေအာက္ေတာရ ၀တ္ရြတ္စဥ္ကို မွီၿငိမ္းပါသည္။ အရွင္ဆႏၵာဓိက(ေအာင္သိဒိၶ)
·
ေရာဂါေၾကာင့္သာ၊
ေဆးဆရာ၊ စြမ္းတာသိနုိင္သည္။
·
ကိေလသာဟူ
အပူေၾကာင့္သာ၊ ေကာင္းစြာက်င့္တတ္၊ သူေတာ္ျမတ္၏၊
ျမင့္ျမတ္ထူးဆန္း၊ လူ႕အစြမ္း၊ ျဖစ္ထြန္းေပၚလာသည္။
·
ေရာဂါအမ်ား၊
ရိွေနၿငား၍၊ ေဆး၀ါးစြမ္းအင္၊ အာနိသင္၊ ေပၚလြင္ထင္ရွားသည္။
·
ကိေလသာဟူ
အပူအမ်ား ရိွေနျငား၍ ၊ တရားစြမ္းအင္ အာနိသင္၊ ေပၚလြင္ထင္ရွားသည္။
(ေယာဆရာေတာ္)
ကိေလသာေတြ
ကင္းရွင္းေနတဲ့အခါမ်ိဳးမွာဘုရားကိုအာရံုျပဳၾကည့္ပါ။ အဲဒီအခါက်မွ
ဘုရားဆိုတာဘယ္လိုလဲဆိုတာနည္းနည္းရိပ္မိလိမ့္မယ္။ စာဖတ္ၿပီးေတာ့ သိထားရံုနဲ႕
ဘုရားဆိုတာသိၿပီလို႕ ေျပာဖို႕မလြယ္ဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႕
စိတ္အေျခအေနကိုကိုယ္ကိုယ္တုိင္ ကိေလသာကင္းရွင္းေနတဲ့အခါမွာအာရံံုျပဳၾကည့္မွ
နည္းနည္းရိပ္မိလာတယ္။ အဲဒီအခါမွာဘုရားရွင္ရဲ႕စိတ္ကိုနည္းနည္းေလးမွန္းၿပီးအာရံုျပဳလို႕ရလို႕
အင္မတန္ၾကည္ညိဳတဲ့စိတ္ျဖစ္တယ္။
ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ကိေလသာကင္းေနမွ
ကိေလသာကင္းတာဘယ္ေလာက္ျမင့္ျမတ္တယ္ဆုိတာသိႏုိင္တယ္။ ျမတ္စြာဘုရားနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့
မသိႏုိင္တာေတြ အင္မတန္မ်ားပါတယ္။ ဒီတစ္ခ်က္ကိုသိရင္ေတာ့ ဘုရားကိုအာရံုျပဳလုိ႕ရၿပီ။
ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာတကယ္ၾကည္လင္သန္႕ရွင္းေနတဲ့အခါမွာကိေလသာကင္းၿပီးေတာ့
ၾကည္လင္ေအးခ်မ္းေနတဲ့အခါမွာ၊ ငါေတာင္မွ ဒီေလာက္ေအးခ်မ္းေနတာ၊ ဒီေလာက္ၾကည္လင္ေနတာ၊
ဘုရားရဲ႕စိတ္ကဘယ္ေလာက္မ်ား
ၾကာည္လင္ေအးခ်မ္းသန္႕ရွင္းေနမလဲဆိုတာနည္းနည္းမွန္းလို႕ရတယ္။ ဒီလိုေနရတာအင္မတန္သက္သာပါတယ္။
(ဦးေဇာတိက
၏ သတိဆိုတဲ့ေနအိမ္ မွ)
ဘုရားရွင္အေပၚ၌ ခံစားၾကည္ညိဳျခင္း။
တစ္ကိုယ္လံုး ၾကက္သီးေမြးညွင္းမ်ားလိႈင္းဂယက္ထသည္သို႕
ခံစားလာရသည္။
သို႕ေသာ္--- ေအးခ်မ္းစြာ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ၊ ရႊင္လန္းစြာ၊
တည္ၿငိမ္စြာ။
အတည္ၿငိမ္ဆံုးစိတ္အေနအထားျဖင့္ စိတ္၏အနက္ရိႈင္းဆံုးတစ္ေနရာ၌
ကၽြန္ေတာ္ရြတ္ဆိုခ်င္ေသာစကားလံုးစုတစ္စုထင္းခနဲေပၚလာသည္။
“ဗုဒၶံသရဏံဂစၧာမိ …”
ေလာကတြင္ အျမတ္ဆံုးရတနာသံုးပါမွ ထပ္ဆံုးရတနာ၊
ဘုရားရတနာေၾကာင့္ပင္ ဒုတိယႏွင့္ တတိယျဖစ္သည့္ တရားရတနာႏွင့္ သံဃာရတနာတို႕သည္
လႈပ္ရွားသက္၀င္ အဓိပၸါယ္ရိွလာျခင္းပင္။
“ဓမၼံသရဏံဂစၧာမိ …”
“သံဃံသရဏံဂစၧာမိ …”
ကၽြန္ေတာ္သည္ ႏႈတ္ဖ်ားမွ ရြတ္ဆိုလို္က္ျခင္းမဟုတ္ပါ။
ရင္ထဲ၊ အသည္းထဲ၊ ဟိုးအနက္ရိႈင္းဆံုးတစ္ေနရာမွ
ရြတ္ဆိုလိုက္ျခင္း။
ဒီတစ္ခါ သရဏဂံုသံုးပါးကိုရြတ္ဆိုလိုက္ျခင္းသည္
ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္ရြတ္ဆိုခဲ့သမွ်ထဲတြင္ အေလးနက္ဆံုး၊ အဓိပၸါယ္အရိွဆံုးျဖစ္သည္ဟု
ကၽြန္ေတာ္ ဆိုခ်င္ပါေတာ့သည္။
(ျမသန္းစံ - ဘုရားရွင္၏
အဓိပၸါယ္ကိုခံစားၾကည္ညိဳျခင္း)
ဗုဒၶါႏုႆတိကေရတြင္းနဲ႕တူတယ္။
ေရတြင္းထဲမွာရိွတဲ့ေရဆိုတာဘုရားဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႕ တူတယ္။ ပံုးနဲ႕ခပ္လုိက္ရင္
ခပ္တဲ့ပံုးထဲပါလာတဲ့ေရကိုယ္သံုးရတယ္။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္တစ္ခါပြားလုိက္ရင္
ကိုယ္ပြားတဲ့ဂုဏ္ေတာ္နဲ႕ လိုက္ဖက္တဲ့ ဓာတ္သတၱိေတြ ကိုယ့္မွာကူးစက္လာတယ္။
ဘုရားကိေလသာကင္းတာတစ္ခ်က္ပြား၊
ကုိယ့္စိတ္ ကိေလသာတစ္ခ်က္ ကင္းတယ္။ ဘုရားဉာဏ္ႀကီးတာတစ္ခ်က္ပြား၊ ကိုယ့္ဉာဏ္
တစ္ခ်က္ႀကီးလာတယ္။ ဘုရားဘုန္းတန္ခိုးႀကီးတာတစ္ခ်က္ပြား၊ ကုိယ္လည္းတစ္ခ်က္ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးလာတယ္။
ေရတြင္းထဲကေရ၊ ကိုယ္ခပ္ႏုိင္သေလာက္
ကိုယ္သံုးရသလိုပဲဘုရားဂုဏ္ေတာ္ေတြလည္းကိုယ့္မွာဓာတ္ကူးၿပီးေကာင္းက်ိဳးရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶါႏုႆတိေရတြင္းေလးလည္းတူးၾက။
(အရွင္ဆႏၵာဓိက(ေရႊပါရမီေတာရ)၏ ခိုင္မွခုိင္ မွ)
စိတ္ဆင္းရဲကင္းၿပီး
စိတ္ခ်မ္းသာခ်င္ရင္၊ စိတ္ပူေလာင္ျခင္းကင္းၿပီး စိတ္ေအးခ်မ္းခ်င္ရင္
ကုိယ္အၾကည္ညိဳဆံုး၊ ကုိယ္အႏွစ္သက္ဆံုး ျမတ္စြာဘုရားပံုေတာ္တစ္ခုခု၊ ျမတ္စြာဘုရား
မ်က္ႏွာေတာ္တစ္ခုခုကို စိတ္ထဲမွာ မၾကာခဏ ျမင္ေယာက္ေနလုိက္ပါ။ ပံုေတာ္ကို
အာရံုျပဳၿပီးမွ ပံုေတာ္အတြင္း ဂုဏ္ေတာ္သြင္းၿပီး ဂုဏ္ေတာ္ကို အာရံုျပဳပါ။
အေလ့အက်င့္မ်ားေလ၊
အာရံုျပဳရလြယ္ေလျဖစ္ၿပီး၊ သိသာထူးျခားတဲ့စိတ္တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို
ခံစားရပါလိမ့္မယ္
ေနာက္ဆက္တြဲ
ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေတြကေတာ့ ေျပာမေနေတာ့ပါဘူး။ လိုတရ ပဲေပါ့။
“သက္ေတာ္ထင္ရွားျမတ္စြာဘုရားဆီ
စိတ္မေရာက္ဘဲ ရုပ္ပြားေတာ္မွာပဲ စိတ္ေရာက္ေနတယ္” သူမ်ားအျပစ္ေျပာရင္
လံုး၀ဂရုမစိုက္ပါနဲ႕။ ကုိယ္မွ သက္ေတာ္ထင္ရွားဘုရားကို မေတြ႕ျမင္ဖူးတာ---။
ရုပ္ပြားေတာ္ကတစ္ဆင့္ပဲ ပံုေတာ္၊ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို အာရံုျပဳရေတာ့မွာေပါ့။
ရင့္က်က္သြားရင္ သက္ေတာ္ထင္ရွားဘုရားအထိ အလိုလို အာရံုေရာက္သြားပါလိမ့္မယ္။
(အရွင္ဆႏၵာဓိက(ေရႊပါရမီေတာရ)၏
အၾကင္နာေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးထာင္ မွ)
ေယာဆရာေတာ္ႀကီး၏ ၾသ၀ါဒပေဒသာ(၂)
ဗုဒၶဆိုတဲ့စကားလံုးသည္
ကိစၥအကုန္ၿပီးစီးတဲ့
ပုဂၢိဳလ္ထူး၊ ပုဂိၢဳလ္ျမတ္ရဲ႕ နာမည္ပါ။
ေလာကသေဘာေျပာရရင္ သိဒၶိ ေပါ့။
ဘုရားရိွခုိးတယ္ဆိုတာ
(ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့)
ဘုရားထံက ဓာတ္သတၱိေတြ
ကုိယ့္ႏွလံုးသားခႏၶာအိမ္ကို
ကူးစက္ယူတာပါ။
ေလာကမွာ
ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊ အုိင္၊ တြင္း၊ ကန္ ထဲမွာရိွတဲ့ ေရခ်ိဳေရေကာင္း
ကိုယ့္အိမ္ေရာက္ေစခ်င္ေတာ့ အိုးနဲ႕ခပ္ၾကတယ္။ ပံုးနဲ႕ခပ္ၾကတယ္။ ပိုက္လုိင္းေတြနဲ႕
သယ္သူၾကတယ္။ ယူႏုိင္သေလာက္ ကိုယ့္အိမ္ေရာက္တာပဲ။
ဒါမ်ိဳးလိုေပါ့။ စြမ္းအားေတာ္အနႏၲပုိင္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့
ျမတ္စြာဘုရားထံမွ မိမိရဲ႕ခႏၶာႏွလံုးအိမ္အတြင္းသို႕ သဒၶါ၊ ပညာ ဆိုတဲ့
ပုိက္လိုင္းေတြ၊ ခြက္ေတြ၊ ပံုးေတြနဲ႕ ခပ္ယူ၊ သြင္းယူၾကရတာ။
ဘုရားထံက
ဉာဏ္ဓာတ္ေတြ၊ တန္ခိုးဓာတ္ေတြ၊ စြမ္းအားဓာတ္ေတြ၊ ကိုယ့္ႏွလံုးသားအစဥ္ေျပာင္းေအာင္
သြင္းယူၾကရတာ။
သရဏဂံုသံုးပါးကို အမႈမဲ့အမွတ္မဲ့ဆိုေတာ့ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ဆိုဆို
ထူးတယ္လို႕ မထင္ရပါဘူး။ ရိုးေနၿပီပဲ။
သဒၶါ၊ ပညာအားေလးကိုသြင္းၿပီး အာရံုျပဳၾကည့္ၾကစမ္းပါ။
ဘယ္ႏွစ္ေခါက္ဆိုဆို ရိုးသြားတယ္၊ ေဟာင္းသြားတယ္၊ ၀သြားတယ္၊ အီသြားတယ္ မရိွပါဘူး။
သူမ်ားရြတ္တာ ဘယ္ႏွစ္ေခါက္နားေထာင္၊ နားေထာင္ ရိုးသြားတယ္၊ ၀သြားတယ္ မရိွပါဘူး။
မရိွရံုတင္
မဟုတ္ဘူးေလ။ ပထမအေခါက္ထက္ ဒုတိယအေခါက္က တန္ခိုးသတၱိတုိးလာတယ္။ ဒုတိယအေခါက္ထက္
တတိယအေခါက္က စြမ္းအားသတိၱေတြ တိုးလာတယ္။ ဒါကတည္းက အထဲမွာ အစြမ္းသတိၱေတြ
ခုိေအာင္းေနၿပီဆိုတာ ေသခ်ာသြားၿပီ။
ႏွလံုးသား၀ယ္ ဘုရားတည္ (ေယာဆရာေတာ္ႀကီး)
ပညာႀကီးလတ္
ဘုရားျမတ္၊ ဆည္းကပ္သူလည္းဉာဏ္ႀကီးပါ။
အပူကင္းစက္
ဘုရားရွင္၊ ဦးတင္သူလည္းအပူကြာ။
တန္ခိုးႀကီးျငား
ျမတ္ဘုရား၊ ေလးစားသူလည္းတန္ခိုးျဖာ။
ရုပ္ဆင္းသပၸါယ္
ျမတ္ႏိုးဖြယ္၊ ကုိးကြယ္သူလည္းေအးခ်မ္းတာ။
ႏွလံုးသား၀ယ္
ဘုရားတည္၊ တကယ္စြမ္းတဲ့ လူသားပါ။
လူ၏စြမ္းအား
ျမတ္တရား၊ စိတ္ထားေကာင္းဖို႕ လိုရင္းပါ။
ေလာကဓံမုန္တုိင္း ေသာကအပူေတြဆိုတာ
တခ်ိဳ႕ ေရွာင္လုိ႕ရတယ္။
တခ်ိဳ႕ ေရွာင္လုိ႕မရဘူး။
ေရွာင္လုိ႕ရတာကို ေရွာင္၊
ေရွာင္လုိ႕မရတာကို တရားနဲ႕ ကာကြယ္ခုခံ။
သရဏဂံုအေၾကာင္း သိေကာင္းဖြယ္ရာ
အျဖာျဖာ (ဘဒၵႏၲ ၀ဏိၰတ) သုခကာရီ ရိပ္သာ(၃)၊ သံျဖဴဇရပ္
အားေဆးဘုရင္လိုပါလွ်င္ ဂုဏ္ေတာ္တြင္တြင္ရႈ
“
ၾကံရည္ၾကိတ္ရန္ ၾကံပင္ေခ်ာင္းအစည္းမ်ားကို ခရီးေ၀ႀကီးမွ
ထမ္းေဆာင္လာရသူသည္ ကိုယ္ေရာစိတ္ပါ ႏြမ္းနယ္ေလးလံလာေသာအခါ ၾကံစည္းကိုခ်၍
တေအာင့္နားေနရ၏။ ထမ္းလာေသာၾကံကိုလည္း ခ်ိဳးျဖတ္စုပ္၍ အေမာအဆာေျဖရ၏။
ထိုသို႕
နားရင္း၊ စုပ္ရင္၊ ထမ္းေဆာင္သြားပါလွ်င္ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာျဖင့္
လုိရာကိစၥၿပီးႏုိင္သကဲ့သုိ႕ ကမၼ႒ာန္းအားထုတ္၍ ကုိယ္စိတ္ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္လာလွ်င္
ဗုဒၶါႏုႆတိကုိပြားရင္းသြားပါက လုိရာပန္းတုိင္သို႕ ခ်မ္းသာစြာ ေရာက္ရိွႏုိင္မည္။
မဟာ၀ဂၢသံယုတ္ အ႒ကထာ၊ ဘိကၡဳႏုပႆယသုတ္အဖြင့္ (သံ၊ ႒၊ ၃၊ ၂၃၉)
ဗုဒၶါႏုႆတိ(စေသာ အနုႆတိ(၇)ပါး)
သည္ အာနာပါန၊ မရဏာႏုႆတိ၊ ကာယဂတာသတိ သံုးမ်ိဳးကဲ့သုိ႕
၀ိပႆနာအတြက္သာ ေကာင္းသည္မဟုတ္၊ စိတ္ထက္သန္ရႊင္လန္းမႈအတြက္လည္း ေကာင္းသည္။
(အံ-႒၊ ၁။ ၃၆၆-ဧကဓမၼပါဠိ၊
ပထမ၀ဂ္)
အ႒ကထာ၌ ေပးေသာဥပမာမွာ-
အိမ္ေဆာက္ရန္ သစ္ပင္ႀကီးတစ္ပင္ကို ခုတ္လွဲရာ၌ အေပြးအခက္
ခုတ္ျဖတ္ရံုမွ်ျဖင့္ ပုဆိန္အသြား တံုးပဲ႕လိပ္ေခြသြားလွ်င္ အားမေလွ်ာ့ရ၊
ပန္းပဲဖိုတြင္ အသြားသၿပီးေနာက္ ျပန္၍ ခုတ္လွဲလွ်င္ အလြယ္တကူ ရႏုိင္သကဲ့သို႕
ဗုဒၶါႏုႆတိ(စေသာ
အနုႆတိ(၇)ပါး)
သည္ စိတ္တည္းဟူေသာ ပုဆိန္အသြားထက္ေအာင္ သ,ေပးေသာ ပန္ပဲအလုပ္ႏွင့္တူသည္ဟု ဆုိေလသည္။
(ဦး)ျမသန္းစံ ေမး။ “အရွင္ဘုရားရဲ႕
ဓမၼဒါနစာေစာင္ေတြမွန္သမွ်မွာ ဗုဒၶဉာဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးကို အထူးျပဳပူေဇာ္တာ
ေတြ႕ရပါတယ္ဘုရား။ အဲဒါ အရွင္ဘုရားရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ အဓိ႒ာန္ ဘယ္လိုရိွတယ္ဆုိတာ
သိပါရေစဘုရား။”
န၀ဓုတဂၤါစာရ(ေက်ာက္ထီးတႏၲဳ သာသနာျပဳ) ဆရာေတာ္ႀကီး ေျဖ။ “ဗုဒၶဉာဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးကို ပဓာနအားျဖင့္
၀ိေသသအထူးပူေဇာ္ေနရျခင္းက အျခားအေၾကာင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘာအေၾကာင္းေၾကာင့္လဲဆိုရင္
ဘုရားမွန္မွ တရားမွန္မယ္။ ဗုဒၶဉာဏ္ေတာ္ေတြကို ထူးထူးျမတ္ျမတ္ပူေဇာ္ရင္
တူတဲ့အက်ိဳးလည္းေပးတယ္။ ဉာဏ္ႀကီးလာတယ္။ ဉာဏ္ႀကီးလာေတာ့ ေလာကီ၊ ေလာကုတၱရာဉာဏ္ေတြဟာ
အားလံုးကုန္ မဂ္ဉာဏ္၊ ဖိုလ္ဉာဏ္အထိ ေက်းဇူးျပဳတဲ့အတုိင္း ဧကန္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႕ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးရဲ႕ ဉာဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးကို ထပ္ကာထပ္ကာ
ၾကည္ညိဳပါ။ အဲဒီဉာဏ္ေတာ္ေျခာက္ပါးထဲမွာ အားလံုးကုန္ အေျဖပါ ပါ တယ္။”
(ဦး)ျမသန္းစံ ေရး “ခ်စ္တတ္တဲ့လူေတြေနရင္ ေလာကႀကီးက လွေနမယ္” စာအုပ္မွ
ဗုေဒၶါပိ - ဘုရားတစ္ဆူသည္ေသာ္မွလည္း၊
ဗုဒၶႆ - ဘုရားတစ္ဆူ၏၊
ဝဏၰံ - ဂုဏ္ေတာ္ကို၊
ကပၸံပိ - အာယုကပ္ပတ္လံုး (အသက္တမ္းကုန္ေအာင္လည္း)
အညံ - အျခားေသာတရားစကားကို
အဘာသမာေနာ -
ေျပာေဟာေတာ္မမူဘဲ
ေစဘေဏယ် - အကယ္၍ မိန္႕ေတာ္မူအံ့။
(ဧဝံသတိပိ -
ဤသို႕မိန္႕ေတာ္မူပါေသာ္လည္း)
စိရံ - ၾကာျမင့္စြာေသာကာလ၌
ကေပၸါ - အာယုကပ္သည္
ခီေယထ - ကုန္ရာ၏။
ဒီဃမႏၲေရ - ရွည္စြာေသာကာလအတြင္း၌
တထာဂတႆ - ျမတ္စြာဘုရား၏
ဝေဏၰာ - ဂုဏ္ေတာ္သည္
န ခီေယထ - မကုန္ခန္းႏုိင္ရာ။
(သီလကၡန္-ဘာဋီ၊ ၃ဝ ၄၉၉)
ေအးျမရိပ္သာ
ရဟန္းတုိ႕ ပြားမ်ားအပ္ေသာ၊
အဖန္ဖန္အေလ့အလာျပဳအပ္ေသာတစ္ခုေသာတရားသည္ စင္စစ္အားျဖင့္ -
(ဝဋ္ဆင္းရဲ၌) ၿငီးေငြ႕ျခင္းငွာ၊ တပ္မက္မႈကင္းျခင္းငွာ၊
ရာဂစသည္တို႕ ခ်ဳပ္ျခင္းငွာ၊ ကိေလသာတို႕ ၿငိမ္းေအးျခင္းငွာ၊ (လကၡဏာယာဥ္သို႕ တင္၍)အထူးသိျခင္းငွာ၊
(သစၥာေလးပါးကို)ထုိးထြင္း၍ သိျခင္းငွာ၊ နိဗၺာန္ကိုမ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္းငွာ ျဖစ္၏။
တစ္ခုေသာတရားဟူသည္ အဘယ္နည္းဟူမူ - ျမတ္စြာဘုရား၏
ဂုဏ္ေတာ္ကိုအဖန္ဖန္ေအာက္ေမ့ျခင္းဗုဒၶါႏုႆတိတရားတည္း။
(အံ၊ ၁၊ ဧကဓမၼပါဠိ၊ ပထမဝဂ္)
အျမတ္ဆံုး
ျမတ္စြာဘုရား၌ ၾကည္ညိဳေသာသူတုိ႕သည္ အျမတ္ဆံုး၌ ၾကည္ညိဳသည္
မည္ကုန္၏။ အျမတ္ဆံုး၌ ၾကည္ညိဳေသာသူတို႕အားအျမတ္ဆံုးအက်ိဳးသည္ ျဖစ္၏။
(အဂၤုတၱိဳရ္၊ စတုကၠနိပါတ္၊ ပသာဒသုတ္)
ဗုဒၶါနုႆတိဘာဝနာ
(ဓမၼာစရိယဦးေအးႏုိင္)(ညႊန္း)
(၁) ရဟန္းတို႕ -
ဘုရားရွင္ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြကိုေအာက္ေမ့ပြားမ်ားေနခ်ိန္ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ရဲ႕သႏၲာန္မွာရာဂထၾကြေသာင္းက်န္းတဲ့
စိတ္လည္းမရိွ၊ ေဒါသထၾကြေသာင္းက်န္းတဲ့စိတ္လည္းမရိွ၊ ေမာဟထၾကြေသာင္းက်န္းတဲ့
စိတ္လည္းမရိွ။ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ပြားေနသူရဲ့စိတ္ဟာကာမဂုဏ္တရားငါးပါးတို႕ကလြတ္ေျမာက္ေနၿပီးေျဖာင့္မတ္ျဖဴစင္တဲ့စိတ္ပဲေနေနပါတယ္။
(အႏုႆတိဌာနသုတ္)
(၂) ရဟန္းတို႕အျမတ္ဆံုးေအာက္ေမ့သတိရျခင္းျဖစ္တဲ့
ဗုဒၶါႏုႆတိဘာဝနာေၾကာင့္ စိတ္ဟာရာဂ၊ ေဒါသစတဲ့ ကိေလသာအညစ္အေၾကးတို႕မွ
ကင္းေဝးစင္ၾကယ္ႏုိင္ပါတယ္။ စိုးရမ္ပူေဆြးရျခင္းေသာက၊
ငိုေၾကြးျမည္တမ္းရျခင္းပရိေေဒသတုိ႕ကိုေက်ာ္လႊားလြန္ေျမာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့
ကိုယ္ဆင္းရဲ၊ စိတ္ဆင္းရဲအားလံုးတုိ႕ကို ခ်ဳပ္ၿငိမ္းကြယ္ေပ်ာက္ေစႏုိင္ပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးအရိယမဂ္ကိုရရိွၿပီးနိဗၺာန္ကိုမ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္ပါတယ္။ (ဆကၠအဂၤုတၱိဳရ္၊
အႏုတၱရိယသုတ္)
(၃) ရဟန္းတို႕
လူသူကင္းေဝးတဲ့ ေတာင္ေတာင္၊ သစ္ပင္ရင္း၊ ဆိတ္ၿငိမ္ရာအရပ္ေတြကိုေရာက္ရိွေနတဲ့အခါ
ဘုရားဂုဏ္၊ တရားဂုဏ္၊ သံဃာဂုဏ္တို႕ကိုအဖန္ဖန္အထပ္ထပ္ ေအာက္ေမ့သတိရၾကပါ။
ရဟန္းတုိ႕
- အံ့ခ်ီးမကုန္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ၊ ေရတြက္မကုန္ တရားေတာ္ရဲ႕
ေက်းဇူးဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ၊ မ်ားလွဖံုဖံုအရိယာသံဃာေတာ္ျမတ္တို႕ရဲ႕ ေက်းဇူးဂုဏ္ကိုျဖစ္ေစ၊
အခါခါအထပ္ထပ္ သဒၶါအဟုတ္ဓာတ္ျဖင့္ ေအာက္ေမ့အမွတ္ရၾကတဲ့
ခ်စ္သားတုိ႕သႏၲာန္မွာေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ ထိတ္လန္႕တုန္လႈပ္ျခင္း၊
ၾကက္သီးေမြးညင္းထျခင္းစတဲ့ေဘးအတန္တန္ ရန္အသြယ္သြယ္ အႏၲရာယ္ဟူသမွ် ျဖစ္ေပၚလာမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။
(သဂါထာဝဂၢသံယုတ္၊ သကၠသံယုတ္၊ ဓဇဂၢသုတ္)
ဗုဒၶါႏုႆတိ
၁။
ဘုရား၏ဂုဏ္အဖံုဖံုအာရံုျပဳရသည္။
၂။
ဂုဏ္ေတာ္ဆင္ျခင္ စိတ္အစဥ္ ၾကည္လင္ေအးျမသည္။
၃။
ဘုရား၏သားဘုရားအားေမ့ထားမသင့္ၿပီ။
၄။
ဘုရားလုပ္ရပ္ အထပ္ထပ္ သံုးသပ္ရပါသည္။
၅။
ဘုရားေျပာျငားစကားမ်ားစဥ္းစားရပါသည္။
၆။
ဘုရားဉာဏ္ဟာကုန္သိတာခါခါေတြးရသည္။
၇။
ဘုရားေမတၱာ၊ ကရုဏာခါခါေတြးရသည္။
၈။
ဘုရားစိတ္မွာပူကင္းတာခါခါေတြးရသည္။
၉။
ဘုရားစိတ္မွာ ျဖဴစင္တာခါခါေတြးရသည္။
၁၀။
ဘုရားစိတ္မွာတည္ၾကည္တာခါခါေတြးရသည္။
၁၁။
ဘုရားလံု႕လ ၊ မေလ်ာ့က်၊ ေတြးၾကရပါသည္။
၁၂။
ဘုရားဆႏၵ၊ မေလ်ာ့က်၊ ေတြးၾကရပါသည္။
၁၃။
တရားေဟာျပ၊ မေလ်ာ့က်၊ ေတြးၾကရပါသည္။
၁၄။
ဘုရားစိတ္ဓာတ္၊ မတုန္လတ္၊ မျပတ္ေတြးရသည္။
၁၅။
ဘုရားစိတ္ဓာတ္၊ မလႈပ္လတ္၊ မျပတ္ေတြးရသည္။
၁၆။ဘုရားခႏၲီ၊
ထိပ္ေရာက္ၿပီ၊ ခ်ီခ်ီေတြးရသည္။
၁၇။
ဘုရားစိတ္ဓာတ္၊ လြန္ျမင့္ျမတ္၊ သံုးသပ္ရပါသည္။
၁၈။
ဂုဏ္ေတာ္ဆင္ျခင္၊ စိတ္အစဥ္၊ အားအင္တိုးလာသည္။
၁၉။
သဒၶါ၊ သတိ၊ သမာဓိ၊ ဝီရိယ၊ ပညာတိုးလာသည္။
၂၀။
အားအင္ျပည့္မွ၊ လုပ္ကိစၥ၊ လုပ္ရေအာင္ျမင္သည္။
(သာမေဏေက်ာ္)
(သာမေဏေက်ာ္)
No comments:
Post a Comment